Inside the cask: ένα ταξίδι στον κόσμο των βαρελιών με το Greek Whisky Association

“What whisky will not cure, there is no cure for” έλεγε πάντα ο φίλος μου ο Motso Lee, ο οποίος σπούδασε την τέχνη της απόσταξης στη χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου και εδώ και λίγους μήνες έγινε μέλος του Greek Whisky Association.

Ποιος μπορεί να διαφωνήσει με αυτό; Σίγουρα όχι αυτοί που θεωρούν το whisky το βασιλιά των αποσταγμάτων, μεταξύ των οποίων βρίσκομαι κι εγώ, καθώς μετά το κρασί, η μεγάλη μου αγάπη λέγεται…whisky! Ο λόγος είναι απλός, καθώς αν και σέβομαι απεριόριστα και άλλα spirits όπως το Cognac, το Mezcal, το ρούμι κ.α, η πολυπλοκότητά, η ποικιλομορφία και η εκφραστικότητα που συναντάμε στο whisky, δεν νομίζω ότι έχει εύφορο πεδίο διαφωνίας περί του αντιθέτου. Φυσικά, μπορεί να τεθεί πάντα προς συζήτηση, αλλά γι’ αυτόν ακριβώς, υπάρχει ένας ακόμα λόγος που μου αρέσει το whishy και αυτός δεν είναι άλλος από (κρατήστε σας παρακαλώ τη λέξη) τη δημοκρατικότητά που έχει αφενός το ίδιο ως ποτό, αφετέρου ο κόσμος που το αγαπάει. Και τι εννοώ με αυτό; Για παράδειγμα, αν και έχει νομοθεσία που καθορίζει την πρώτη ύλη, το μέρος, την ωρίμαση κτλ., αυτή έχει αρκετά παραθυράκια (έστω και αν εδώ το παραθυράκι έχει θετική μόνο έννοια) σε σημείο που την καθιστά ευέλικτη και ευπροσάρμοστη. Επιπλέον και μόνο στη σκέψη ότι υπάρχουν αποστακτήρια που ανταλλάσσουν whiskies για blend πολλοί φίλοι μου οινοποιοί γουρλώνουν τα μάτια τους ή χάνουν τα μαλλιά τους (μεταξύ τους κι εγώ). Τέλος, οι άνθρωποι που ασχολούνται με το whisky είναι πραγματικά ανοιχτόμυαλοι, ακομπλεξάριστοι, αρχοντικοί και… κιμπάρηδες σε συμπεριφορά και αισθήματα. Αυτό το τελευταίο το συνειδητοποίησα αρκετά γρήγορα, αλλά με βοήθησε κι ένας πολύ καλός μου φίλος, που με είχε προετοιμάσει.

Οι παραπάνω ισχυρισμοί, κάθε άλλο παρά υπερβολικοί είναι και αυτό μπορείτε να το αντιληφθείτε αν βρεθείτε σε μια γευσιγνωσία με ανθρώπους του whisky. Στην Ελλάδα αυτό μπορείτε πλέον να το κάνετε σε αρκετούς χώρους, αλλά σας παρακαλώ πολύ, να το κάνετε με το σωστό τρόπο. Κι ένας από τους δρόμους που οδηγούν στο σωστό τρόπο λέγεται Greek Whisky Association που είναι ίσως ότι καλύτερο έχει συμβεί στο χώρο του whisky στη χώρα μας, καθώς μάζεψε σε μια υπέροχη φατρία όλους όσους αγαπάνε το whisky εντός συνόρων και προσέγγισε το whisky με το σωστό τρόπο, ο οποίος συνδυάζει την εύθυμη διάθεση με την επιστημονικότητα. Και δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς, καθώς τόσο το Δ.Σ. της ομάδας, όσο και οι περισσότεροι από τους συμμετέχοντες έχουν τρομερό βάθος γνώσης γύρω από το απόσταγμα.

Τόσο εγώ προσωπικά, όσο και η ίδια η Κάβα Αμπατζής συμμετέχουμε αφενός ως Gold Members, αφετέρου ως Greek Whisky Association Embassy από την πρώτη μέρα ίδρυσής του, καθώς γνωρίζουμε τις γνώσεις και το μεράκι που έχουν οι ιδρυτές και τα μέλη του. Ως proud members λοιπόν προσπαθούμε να είμαστε ενεργοί στις ιντριγκαδόρικες και ευφάνταστες δοκιμές που διοργανώνουν τα μέλη, αλλά και να συμμετέχουμε ως οικοδεσπότες. Έτσι έγινε και τη Δευτέρα 21 Οκτωβρίου όταν ως Embassy φιλοξενήσαμε το GWA στο κελάρι μας, το οποίο γέμισε ασφυκτικά από τα μέλη του. Άλλωστε, είναι ιδιαίτερη τιμή για εμάς να μοιραζόμαστε το χώρο μας με brothers in arms στο χώρο του whisky, το οποίο λατρεύουμε ως απόσταγμα και αυτό φαίνεται αν ανατρέξεις σε κάποιες από τις γευσιγνωσίες που έχουμε πραγματοποιήσει και θα συνεχίσουμε να πραγματοποιούμε.

Inside the Cask

Το θέμα μας ήταν τα βαρέλια. Και όπως καταλαβαίνετε, αυτό είναι το μεγάλο θέμα των τελευταίων δεκαετιών στον κόσμο του whisky, καθώς οι πειραματισμοί που γίνονται γύρω από τη σχέση αγάπης που έχουν οι δύο εταίροι είναι εκατοντάδες και δίνουν κάθε φορά διαφορετικό αποτέλεσμα, είτε μιλάμε για ωρίμαση και παλαίωση είτε για φινίρισμα και τελείωμα. Ας μη γελιόμαστε, δεν μπορεί να υπάρξει whisky χωρίς βαρέλι τόσο νομοθετικά, όσο και γευστικά. Τα ερωτήματα όμως που υπάρχουν γύρω από αυτό το θέμα είναι πολλά:

• Πώς ακριβώς επηρεάζει το βαρέλι το whisky μας;
• Πώς αναπτύσσεται αυτή η σχέση in and out μέσα στο βαρέλι, όταν το απόσταγμα εισχωρεί στους ξύλινους πόρους και κάνει extract τα στοιχεία του βαρελιού, αναπτύσσοντας τα γευσιγνωστικά του χαρακτηριστικά;
• Size matters; Το μέγεθος μετράει;
• Παίζει ρόλο η ηλικία του βαρελιού;
• Τι είναι το «μερίδιο των αγγέλων»;
• Ποια ξύλα χρησιμοποιούνται εκτός από τους γνωστούς τύπους δρυός;
• Η γεωγραφική του προέλευση σε τι βαθμό επιδρά στο στυλ και στην ποιότητα;
• Άραγε το ποτό που περιείχε πριν μέσα (sherry, bourbon, κρασί κτλ) σε ποιο βαθμό καθορίζει τα γευστικά του χαρακτηριστικά;
• Ποιοι είναι οι παράγοντες που καθορίζουν ποιο βαρέλι θα χρησιμοποιηθεί;
• Πάνε όλα whiskies με όλα τα βαρέλια;
• Το φινίρισμα/τελείωμα πώς επηρεάζει και γιατί έχει τόσο μεγάλη απήχηση πλέον;

Αυτά είναι μόνο κάποια από τα ερωτήματα στα οποία κλήθηκε να απαντήσει ο Νίκος Χατζηανδρέας, βαθύς γνώστης του whisky και εκ των ιδρυτών του Greek Whisky Association. Διαφωτιστική ήταν και η παρέμβαση του Γιώτη Αγγελίδη Reserve Brand Ambassador της Diageo, που μας έκανε την ευχάριστη έκπληξη και έδωσε το «παρών», μοιραζόμενος ένα κομμάτι από τις πολύτιμες γνώσεις του.

Κάπως έτσι μεταφερθήκαμε νοητά στο εσωτερικό των βαρελιών του βασιλιά των αποσταγμάτων και μέσω του μοναδικού, διαδραστικού, γευστικού περιβάλλοντος που διαμορφώνουν τα μέλη του GWA στις γευστικές τους δοκιμές, προσπαθήσαμε να κατανοήσουμε λίγο καλύτερο το αγαπημένο μας απόσπασμα και ποια είναι η επιρροή που ασκεί πάνω του το βαρέλι. Το θέμα είναι φυσικά ανεξάντλητο, αλλά εμείς σε μια υπέροχη βραδιά, ανταλλάξαμε απόψεις, συμφωνήσαμε διαφωνώντας και φυσικά ήπιαμε υπέροχα whiskies. Μέχρι την επόμενη μυθική συνάντηση του Greek Whisky Association

Slainte!

Τα whiskies που δοκιμάστηκαν ήταν τα εξής:

• BALVENIE 12 First Fill Bourbon 47,8%
• DEANSTON 10 WINE CASK 46,3%
• LAPHROAIG QUARTER CASK 48%
• ARRAN SHERRY CASK 55,8%
• GLEN MORAY 2008 10 PX OCTAVA 57,1%

Μερικά εγκυκλοπαιδικά

Cask Influence. Πηγή: www.whisky.com

Angels’ share – Το μερίδιο των αγγέλων

Ο Δημήτρης Μότσος DipWSET

είναι υποψήφιος διδάκτορας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης με ειδικότητα στα πολιτικά ιδεολογικά ρεύματα του 20ου αιώνα, ενώ κατέχει master στις Σπουδές Ν.Α Ευρώπης από τη Νομική του ΔΠΘ. Παράλληλα, εργάζεται στο Γραφείο Τύπου, Επικοινωνίας & Δημοσίων Σχέσεων της Διεύθυνσης Ανάπτυξης & Ευρωπαϊκού Προγραμματισμού του Δήμου Παύλου Μελά. Αυτά όμως δεν έχουν καμία σχέση με το πάθος του που δεν είναι άλλο από το κρασί και τα αποστάγματα. Το 2011 σε ένα ταξίδι στην Προβηγκία της Γαλλίας έρχεται σε επαφή με το κρασί, κάτι που έμελλε να είναι καθοριστικό για την υπόλοιπη ζωή του, αφού τον οδηγεί στα θρανία της WSPC κι έκτοτε βρίσκει τρόπο να ασχοληθεί με τη νέα του αγάπη.

Το 2013 ιδρύει το ιστολόγιο οινικού ενδιαφέροντος www.winegeeks.gr, ενώ από το 2016 συνδυάζει την ακόρεστη αγάπη του για τις λέξεις και το κρασί, αρθρογραφώντας για θέματα οίνου και γεύσεων στην Parallaxi, το μεγαλύτερο περιοδικό και ιστότοπο πολιτισμού της Β. Ελλάδας. Το 2019 ξεκινάει τη συνεργασία του με το www.andro.gr ως Food & Wine Writer.

Από το 2014 έχει το πόστο του wine buyer και του σύμβουλου οίνου και πωλήσεων στην Κάβα Αμπατζής στη Θεσσαλονίκη,

ενώ έχει διοργανώσει διάφορα workshops, γευσιγνωσίες και παρουσιάσεις με θέμα το κρασί. Από το 2018 κατέχει τον τίτλο του WSET Level 4 Diploma in Wines and Spirits, που θεωρείται ηγετικός τίτλος σπουδών στο χώρο των κρασιών και των αποσταγμάτων και αποτελεί τη ναυαρχίδα του WSET. Λατρεύει τα ταξίδια, τη φωτογραφία και κάθε σελίδα που έχει γράψει ο John Steinbeck και ο Archibald Joseph Cronin. Είναι παντρεμένος με την Ποπάρα και έχει δύο μικρά αγοράκια, που μαζί με τη σύζυγό του, του «ρουφάνε» δίκαια το 99% της ενέργειάς του.