Xinomavro VS Nebbiolo λοιπόν. Ένας διάλογος και παράλληλα μια μάχη. Πρέπει όμως να σας πω ότι λόγω της καταγωγής μου, μεγάλωσα με διηγήσεις λίγο διαφορετικές απ’ ότι τα υπόλοιπα παιδιά. Αυτό το συνειδητοποίησα στο δημοτικό, όταν όλοι μου οι συμμαθητές ζωντάνευαν στο μυαλό τους τους ήρωες της Ομήρου Ιλιάδας, κι επέλεγαν τη μεριά των Αχαιών. Άλλος γινόταν Οδυσσέας, άλλος Αίαντας και φυσικά όλοι σκοτωνόντουσαν για το ποιος θα ενσαρκώσει τον Αχιλλέα. Επηρεασμένος από τις διηγήσεις του πατέρα μου, εγώ επέλεγα συνειδητά τη μεριά των Τρώων. Σε αυτή τη μάχη ήμουν πάντα με τον Έκτορα. Σε αυτή τη μάχη ήμουν πάντα με τον αδύναμο. Και σύμμαχος μου εκτός από τον πατέρα μου ήταν ο Χρήστος Θηβαίος με το ομώνυμο τραγούδι παρά το γεγονός ότι γράφτηκε το 2006.
Το θεωρούσα άδικο αυτό που συνέβαινε, αλλά έτσι γίνεται όταν η ιστορία γράφεται από τους νικητές. Κλείστε όμως τα μάτια και φανταστείτε λίγο την ιστορία του Έκτορα. Είσαι το αγαπημένο παιδί του Πριάμου, του βασιλιά της Τροίας. Οι υπήκοοί σου σε λατρεύουν, γιατί κυριολεκτικά υπηρετείς και σέβεσαι τα ιερά και τα όσια, δηλαδή την οικογένειά σου, τους θεούς σου και την πόλη σου. Δεν έχεις δώσει καμιά αφορμή και όλοι, ακόμα και οι αντίπαλοί σου, μιλάνε για το ήθος και τη γενναιότητά σου. Κι έρχεται ο αδερφός σου ο Πάρις, playboy της εποχής, που λοξοκοιτάει την ωραία Ελένη του Μενελάου, την οποία κλέβει για πείσμα για γινάτι για μια ανίατη καψούρα. Κι εσύ καλείσαι εξαιτίας της απερισκεψίας του αδερφού σου, να υπερασπιστείς την πόλη σου απέναντι στο πιο φονικό στρατό που έχει δει η ανθρωπότητα.
Στις τελευταίες ώρες της ζωής του ο πρίγκηπας Έκτορας βγαίνει με σταθερό βλέμμα και γενναία ψυχή από τις πύλες της Τροίας για να υπερασπιστεί όσα αγαπά. Πάντα βούρκωνα μπροστά στο ψυχικό σθένος που έχει αυτός ο άνθρωπος όταν ακούει από πίσω του τις πόρτες να κλείνουν τρίζοντας και μπροστά του ατενίζει το Superman της εποχής δηλαδή τον Αχιλλέα. Ο Έκτορας βαδίζει σε βέβαιο θάνατο, αλλά προκειμένου να υπερασπιστεί όσα αγαπάει, δεν δειλιάζει καθόλου και πάει να αναμετρηθεί στην ουσία με το χάρο σε πανοπλοία. Αναλογιστείτε τώρα το μέγεθος της ψυχής αυτού του άντρα και δώστε μου 100% δίκιο που σε αυτή τη μάχη εγώ ήμουν πάντα με τον Έκτορα. Τώρα όμως!!!
Γι’ αυτό το λόγο σε παρόμοιες αναμετρήσεις ήμουν πάντα με τη μεριά του αδυνάτου, αυτού που θεωρητικά έχει το μειονέκτημα πριν την αναμέτρηση. Αυτού που η μοίρα, η φύση ή και το καπρίτσιο του συγγραφέα δεν τον προικίζει με σπουδαία χαρίσματα, αλλά του δίνει ατσάλινη θέληση και θάρρος. Που βγάζει τη σφεντόνα του και ο ρομαντισμός την οδηγεί τροχιοδεικτικά στα αδύναμα σημεία του δυνατού του αντιπάλου. Η μόνο εξαίρεση σε αυτό το συναισθηματικό παραλογισμό ήταν η ταινία «Λόλα» όταν ο Άρης (Νίκος Κούρκουλος) αντιμετώπιζε το Μαύρο (Σπύρος Καλογήρου), αλλά εκεί συμπαθάτε με, ο Κούρκουλος τα σπάει, ακόμα και αν πάω να γύρω σε συμπάθεια προς τον αιώνιο κακό του ελληνικού κινηματογράφου, Σπύρο Καλογήρου, όταν ρωτάει με ύφος απολογητικό και σίγουρα ειλικρινές «Βαστάς μαχαίρι»;
Πώς κολλάνε όλα αυτά το κρασί και τη συγκεκριμένη δοκιμή; Κάποιοι ενδεχομένως να έχετε καταλάβει, αλλά οι περισσότεροι μάλλον όχι. Όλοι μας λίγο πολύ έχουμε χρησιμοποιήσει ή ακούσει την έκφραση ελληνικό Barolo, ελληνική Βουργουνδία, ελληνικό Bordeaux, πολλές φορές με μεγάλες δόσεις υπερβολής. Αυτό από τη μία στερεί στο ελληνικό κρασί το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού, από την άλλη, ένας ξένος καταλαβαίνει καλύτερα τι στυλ κρασιού αναμένει όταν δοκιμάζει μια άγνωστη γι’ αυτόν ελληνική ποικιλία. Xinomavro VS Nebbiolo με πολύ απλά λόγια.
Δεν είναι όντως μυστικό ότι πραγματικά κάποια ελληνικά κρασιά έχουν φοβερές ομοιότητες με κρασιά του διεθνούς αμπελώνα και πολλές φορές πραγματικά δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα. Ωστόσο, για να είμαι δίκαιος, θα πρέπει να προσέχουμε πολλές φορές το μέτρο σύγκρισης. Για παράδειγμα όταν λέμε ότι «βάζει πολλά Bordeaux κάτω» τι εννοούμε; Γιατί Bordeaux είναι και το Chateau Margaux και το Petrus, αλλά Bordeaux είναι και χιλιάδες άλλα generic κρασιά από την περιοχή. Αντίστοιχα, όταν λέμε ότι «τσακίζει οποιοδήποτε Barolo» εννοούμε τα κρασιά όπως τα κρασιά που φέρουν το όνομα Langhe ή κρασιά όπως το φημισμένο Monprivato. Γι’ αυτό το λόγο οι γενικεύσεις δεν είναι καθόλου καλές και ας ακούγομαι κακός.
Η ιδέα μιας μονομαχίας Xinomavro VS Nebbiolo υπήρχε στο μυαλό μας εδώ και καιρό. Προσωπικά, δοκιμάζοντας εδώ και χρόνια το αγαπημένο μου ξινόμαυρο, έχω διαπιστώσει ότι είναι ποικιλιάρα (δεν υπάρχει τέτοια λέξη) και δίνει κρασιά αισθησιακά. Επιπλέον, πολλοί ισχυρίζονται ότι μοιάζει τόσο με το Pinot Noir όσο και με το Nebbiolο. Αν για το πρώτο είμαι πιο διστακτικός, για το δεύτερο πιστεύω ότι όντως έχει εκπληκτικές ομοιότητες και αυτό το επιβεβαίωσα καλύτερα και στα ταξίδια μου στην περιοχή του Πιεμόντε, όταν πραγματικά είδα κρασιά που θύμιζαν πολύ τα αγαπημένα μου κρασιά από ξινόμαυρο. Κάτι τέτοιο μου επιβεβαίωσε και ο φίλος μου Stefano Turchese, που έχει μια σπουδαία κάβα στο Barolo, όταν μου έδειξε με περηφάνια τη Ράμνιστα του Κτήματος Κυρ Γιάννη και μου είπε ότι σε όλους τους ξένους τη συστήνει ως… ελληνικό Barolo! Απίστευτο;
Όταν μιλάμε για ελληνικό Barolo θέλουμε να τονίσουμε τις πολλές ομοιότητες που υπάρχουν ανάμεσα στις δύο ποικιλίες: αδύναμο χρώμα, παρόμοιο αρωματικό προφίλ, τανίνες που ξετσαουλιάζουν κάθε σαγόνι και οξύτητα που στέλνει για ρεκτιφιέ τα ούλα σου. Όλα αυτά τα πράγματα ζυμώνονταν μέσα μου εδώ και καιρό και αποφάσισα να μοιραστώ τις απορίες μου με την ομάδα των Wine Tasters, την οποία έχουμε δημιουργήσει εδώ και περίπου ένα χρόνο με καλούς φίλους στην Κάβα Αμπατζής. Φέτος ξεκινήσαμε πολύ δυναμικά τις γευσιγνωσίες μας, τις οποίες ονομάσαμε “Tastings from the Crypt”, παραπέμποντας στην «κρύπτη» δηλαδή το κελάρι της Κάβα Αμπατζής που βρίσκεται 8,5 μέτρα κάτω από τη γη. Εκεί λοιπόν θα μαζευόμαστε με τους Wine Tasters και θα σκαρώνουμε μασονικά γευστικές δοκιμές που θα εξιτάρουν τους ουρανίσκους μας και τις αισθήσεις μας.
Η πρώτη λοιπόν γευστική δοκιμή είχε να κάνει με μια αναμέτρηση Xinomavro VS Nebbiolo. Πώς τα πήγε λοιπόν ο αρχοντορεμπέτης της Μακεδονίας απέναντι στον πρίγκηπα των Ιταλικών Άλπεων; Ο επαναστάτης James Dean απέναντι στον πάντα φινετσάτο και classy Alain Delon; O ταπεινός αλλά θαρραλέος μαχητής απέναντι στο νευρικό αριστοκράτη της Β. Ιταλίας. Σας πληροφορώ ότι όχι μόνο στάθηκε επάξια, αλλά κέρδισε τις εντυπώσεις, καθώς τις περισσότερες φορές τα ξινόμαυρα αντιμετώπισαν κρασιά με πολλαπλάσια αξία. Αυτό γίνεται ακόμα σπουδαιότερο, αν σκεφτούμε την παράδοση και το backround που έχει πίσω της η περιοχή του Πιεμόντε, απέναντι στην ελληνική οινοποιητική ιστορί,α που 500 χρόνια κάτω από τον οθωμανικό ζυγό, ας πούμε κομψά, δεν γνώρισε και τις πιο ευνοϊκές συνθήκες ανάπτυξης.
Η δοκιμή απέκτησε ακόμα μια διάσταση καθώς ήρθε και κούμπωσε ακόμα καλύτερα στην 1st International Xinomavro Day, η οποία καθιερώθηκε από τους Οίνους Βορείου Ελλάδος την 1η Νοεμβρίου. Μια υπέροχη πρωτοβουλία που αν κάνει κανείς μια βόλτα σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης αγκαλιάστηκε γρήγορα από τους xinomavro junkies σε όλο τον κόσμο. Και κάπως έτσι βρήκαμε ακόμα μια υπέροχη και λογική δικαιολογία να δοκιμάσουμε 12 υπέροχα κρασιά…
Στα της δοκιμής, επιλέξαμε 6 εκπληκτικά Ξινόμαυρα και απέναντί τους βάλαμε 6 Nebbiolo από την περιοχή του Piemonte. Στόχος δεν ήταν να δούμε ποιο κρασί ήταν καλύτερο, αλλά να δούμε αν πραγματικά υπάρχουν ομοιότητες, αλλά και διαφορές. Και η τεράστια έκπληξη ήταν ότι πραγματικά οι ομοιότητες ήταν πάρα πολλές και αυτό φάνηκε από τους συμμετέχοντες, όταν κλήθηκαν να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο και να βρουν ποιο κρασί είναι Nebbiolo και ποιο είναι Ξινόμαυρο. Αν εξαιρέσουμε λοιπόν τον καλό φίλο Άρη που βρήκε και τα δώδεκα κρασιά (thumps up για τον Άρη), οι περισσότεροι τελικά τα βρήκαμε πιο σκούρα απ’ ότι νομίζαμε. Φυσικά, η δοκιμή μας έγινε τυφλά για να γίνει άρση της κάθε προκατάληψης και να κρίνουμε όσο γίνεται πιο αντικειμενικά αυτές τις δύο σπουδαίες ποικιλίες.
Μπορείτε να δείτε όλη την παρουσίαση εδώ:
Με βάση λοιπόν τα όσα είδαμε στη δοκιμή οι δύο ποικιλίες έχουν τις παρακάτω ομοιότητες:
- Τις περισσότερες φορές έχουν αδύναμο ρουμπινί χρώμα με γκρενά ανταύγειες λόγω των χαμηλών ποσοστών ανθοκυανών που περιέχονται στις φλούδες των σταφυλιών
- Και οι δύο διαθέτουν πολύ υψηλές τανίνες λόγω τους πάχους των φλούδων
- Επίσης διαθέτουν πολύ υψηλή οξύτητα
- Φυσικά παρόμοιο αρωματικό προφίλ
- Δύο σχολές οινοποίησης: μοντέρνα και παραδοσιακή
- Μεγάλες δυνατότητες παλαίωσης
- Είναι ποικιλίες terroir που σημαίνει ότι δύσκολα δίνουν μεγάλα κρασιά μακριά από τον τόπο τους